2 Novembra, 2024

Nakon Drugog svjetskog rata Memići su bili administrativno sjedište Mjesnog narodnog odbora Memići i Narodnog odbora opštine Memići što je doprinijelo preuzimanju vodeće uloge među susjednim naseljima i ubrzanog razvoja kada je sagrađeno nekoliko objekata društvenog i javnog značaja. Prvobitno sjedište Mjesnog odbora Memići bilo je u prizemlju obnovljenog objekta koji se nalazio uz han Avdage Hrustića (koji je zapaljen u Drugom svjetskom ratu). Prvo je sagrađen Zadružni dom, zatim zgrada stare škole, zgrada opštine Memići i drugi objekti. U tom periodu područje današnjeg centra u Memićima bilo je skoro nenaseljeno.

Stara zgrada opštine sagrađena je odmah po završetku Drugog svjetskog rata 1946 i 1947. godine u centru Memića, preko puta danas OŠ Memići. U izgradnji zgrade učestvovali su svi sposobni mještani (muškarci i žene od 18 do 60 godina) kroz radnu obavezu. Kamen za izgradnju je dovezen (zapregom) sa majdana koji je bio kraj rijeke Spreče. U zgradi je bio smješten: Matični ured, Policijska stanica, ambulanta, Veterinarska stanica, Pošta (do izgradnje novog objekta Pošte osamdesetih godina) i nastavnički stanovi (na spratu).

U isto vrijeme 1946. i 1947. godine u Memićima je na isti način izgrađen Zadružni dom (na mjestu današnjeg Doma kulture) koji je služio stanovnicima Memića i okolnih mjesta za razne društvene i kulturne sadržaje. Oko 1949. i 1950. godine Dom u Memićima predat je na upravljanje Zemljoradničkoj zadruzi Memići, koja će 60.-tih godina ući u sastav ZZ „Jedinstvo“ Kalesija.

U sklopu Doma (na zapadnoj strani) bio je i magacin za otkup (sala) i mljekara. Pored Doma nešto kasnije 1963. godine sagrađena je sušara (na mjestu današnje džamija u Centru Memića) koja je služila stanovništvu šireg područja Memića.

Uz Dom sa istočne strane sagrađen je objekat (1946/1947.) u kojem je bila zadružna pekara i mesara.

Stara škola u Memićima – Odmah po završetku Drugog svjetskog rata, od 1945/1946. godine započela je organizacija školske nastave u Memićima za učenike Memića i okolnih mjesta. Nastava se prvobitno izvodila u mjesnom mektebu, koji je bio Hodžićima, i bila je to četverorazredna škola. Školski objekat u Memićima sagrađen je 1954. godine poznat danas kao „Stara škola“ (na mjestu današnje ambulante) u kojoj je izvođena četverorazredna nastava.

Osmogodišnje obrazovanje u Memićima počinje 1959/1960. godine u staroj zgradi opštine Memići, nakon formiranja opštine Kalesija. Tada škola postaje centralna sa područnim odjeljenjima u Capardama i Osmacima. Područna škola u Osmacima se izdvojila 1966. godine. U Zukićima je 1969. godine počela sa radom područna škola za opismenjavanje, a od 1971. godine otvorena je područna četverogodišnja škola. Nakon izgradnje nove škole 1974. godine, u istočnom dijelu „Stare škole“ gdje je bila četverorazredna nastava prostorije su jedno vrijeme bile napuštene. Polovinom 80-tih godina Stara škola je renovirana i pretvorena su Dom kulture, a poslije agresije, od 1997. godine u prostorijama se nalazi ambulanta.

Stara zgrada opštine Memići sagrađena je oko 1950. godine na lokaciji gdje je danas objekat za izbjegla i raseljena lica. Prije izgradnje zgrade sjedište Mjesnog odbora Memići bilo je u prizemlju objekta koji je bio uz han Avdage Hrustića. Odbornici (službenici) bili su: Husein (Avdo) Hodžić (1914.), Rašid (Ibro) Hodžić (1914.), Mustafa (Salkan) Joldić, Mumin Alić, Ibrahim Pezić…

U zgradi je bilo sjedište općine Memići sve do 1959. godine, odnosno do formiranja općine Kalesija. Od te godine u prostorijama zgrade opštine organizirana je nastava za osmogodišnje obrazovanje učenika do izgradnje nove škole. Prije izgradnje zgrade opštine, na toj lokaciji je još prije drugog svjetskog rata bila testarnica (objekat – kuća u kojoj je boravio testar i radio je održavanju testa – puta).

Tokom 1954. godine u zaseoku Markovići izgrađena je trafostanica sa koje je izvršena elektrifikacija naselja.

Prve kuće u sadašnjem centru naselja počinju se graditi od 1958. godine, nakon prvih zapošljavanja u Rudniku uglja Banovići i odlaskom stanovništva na privremeni rad u inozemstvo prvenstveno u Austriju, Njemačku i Švicarsku (od 1964. godine prošlog vijeka i kasnije) intenzivirana je gradnja stambenih jedinica i drugih društvenih objekata. To je ujedno doprinijelo proširenju naselja Memići uz glavnu putnu cestu kroz naselje.

Uporedo sa obnovom i izgradnjom novih objekata infrastrukture u Memićima se razvijao i kulturni život.

Nakon Drugog svjetskog rata u Memićima su na dan ustanka BiH 27. jula i prilikom otvaranja izgrađenih objekata organizirane su proslave, u okviru kojih su održavane konjske trke i druga takmičenja u tradicionalnim narodnim vještinama. Konjske trke su polazile od mosta na rijeci Spreči, a cilj je bio na putu kod stare zgrade u centru Memića. Isto tako konjske trke su organizirane i za vrijeme održavanja poznatog vašera u Memićima.

U novoizgrađenom Zadružnom dom (1946.) u početku su organizovane i održavane najčešće igranke i priredbe. Kada je 60.-tih godina ZZ „Jedinstvo“ Kalesija preuzelo Zadružni dom, i kasnije kada je izgrađena nova škola 1974. godine, prostorije Stare četverorazredne škole (gdje je danas ambulanta) korištene su povremeno za kulturne sadržaje. Taj objekat je preuređen u Dom kulture koji je obnovljen pred snimanje emisija „Znanje imanje“. Od 1975. godine počelo je okupljanje mladih u KUD „Memići“ koje je djelovalo povremeno sa posebno zapaženim nastupima u emisijama „Znanje imanje“.

Prije agresije, u Memićima su snimljene dvije poznate emisije „Znanje imanje“ u produkciji TV Sarajevo čiji je domaćin bila MZ Memići. Prva je bila oko 1988. godine, a druga pod nazivom „Znanje imanje“ Memići kod Kalesije 1990. godine. Na snimanju druge emisije gostovali su predstavnici MZ Vukosavci (kod Aranđelovca, Srbija). Brojnim sadržajima predstavljena je tada uspješna MZ Memići, zatim su organizovani su razni sportski i kulturni sadržaji. Nastupala su Kulturno umjetnička društva iz obije mjesne zajednice, kao i poznati bosanskohercegovački interpretator sevdaha Nedžad Salković. Obije emisije su održane u sali škole Memići, poslije čega je uslijedilo druženje u Domu kulture.

Pored navedenih kulturnih sadržaja, u Memićima su na dan ustanka BiH 27. jula održavani i tradicionalni vašeri koji su bili veoma posjećeni i poznati u širem području. Na vašerima su organizirani razni kulturno-zabavni sadržaji: nastupi izvornih grupa, igra u kolu, penjanje uz klizav kolac, razbijanje lonaca, konjske trke, lovački nišan, a kasnije i ringišpili (ljuljačke). Vašeri su osamdesetih godina organizirani dva puta, za 1. maj i krajem avgusta (najčešće u zadnju nedjelju) i redovno su bili do 1991. godine, kada agresija prekida ovu dugu tradiciju.

Prva zdravstvena ustanova u Memićima otvorena je krajem pedesetih godina prošlog vijeka u dijelu prostorija zgrade Memići. Nakon izgradnje novog školskog objekta 1973/1974. godine oslobođene su prostorije stare zgrade opštine Memići u kojima je bila škola. U te prostorije je premještena ambulanta i u tim prostorijama je radila sve do agresije na Bosnu i Hercegovinu. Nakon povratka u Memiće, 1997. godine obnovljene su prostorije nekadašnje „stare škole“ (gdje se izvodila četverorazredna nastava) i pretvorene u današnju ambulantu.

Tokom 1973. i 1974. godine u Memićima je izgrađen novi savremeni školski objekat u okviru akcije „hiljadu škola za Bosnu i Hercegovinu”, a nešto kasnije su dograđene 4 učionice sa fiskulturnom salom. Od avgusta 1973. godine škola se naziva Osnovna škola „Drugi sprečanski bataljon” Memići.  U njenom sastavu su bile područne škole/odjeljenja u Capardama i Zukićima. Škola je bila u sastavu Zajednice osnovnih škola Kalesija sve do početka agresije na Bosnu i Hercegovinu kada mijenja naziv u Javna ustanova osnovna škola Mem ići. Školsko područje činila su mjesta: Memići, Zukići, Brezik, Hemlijaši, Staro Selo, Bulatovci, Mahala, Šarci, Hajvazi, Kulina, Caparde, Kusonje, Kosovača, Zagorci, Matkovac, Markovići, Hrvačići, Šahbazi i Brda.

Zadružni mlin – Prvi električni mlin u Memićima sagrađen je oko 1960. godine za potrebe Zadruge. Nalazio se u centru naselja i radio je sve do 1968. ili 1969. godine. Kasnije, 1980. godine sagrađen je savremeni električni mlin (velikog kapaciteta) na lokaciji pored današnje firme „Rilepromet“ u Memićima, pored  puta Memići Osmaci.

  • (Iz rada: Samir Halilović, prof., Mr. Dževad Tosunbegović: MEMIĆI I OKOLINA – stanovništvo i naselja sa posebnim osvrtom na kulturno historijsko naslijeđe, ŠEHERDŽIK, Časopis za kulturnu histroju Gornje Spreče, broj 5, Kalesija, 2017, str: 19 – 85).